W dniach 17-25 września 2016, członkowie Olsztyńskiego Oddziału Stowarzyszenia Elektryków Polskich, uczestniczyli w wycieczce techniczno-szkoleniowej do Czech, Chorwacji, Bośni i Hercegowiny, Serbii i Węgier.
Wycieczkę techniczno-szkoleniową zorganizował Zarząd Oddziału Olsztyńskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich.
Podczas wycieczki zaplanowano elementy krajoznawcze i poznawcze oraz integracyjne. Dla przepięknych krajobrazów, zabytków i historii miast Bałkańskich warto było przejechać ponad 4100 km. Zobaczyliśmy miejsca gdzie żył i pracował, znany wszystkim elektrykom i nie tylko, Nicola Tesla.
Grupa czÅ‚onków OddziaÅ‚u OlsztyÅ„skiego SEP wyjechaÅ‚a autokarem z parkingu przy Hali Widowiskowo-Sportowej w Olsztynie. Po caÅ‚odziennej jeździe autokarem i przejechaniu 730 km wszyscy dojechali do Brna – miasta leżącego u zbiegu rzek Svratki i Svitavy. Brno jest historycznÄ… stolicÄ… Moraw i byÅ‚o siedzibÄ… królewskiego rodu PrzemyÅ›lidów. Miasto rozwinęło siÄ™ bardzo dynamicznie w XIX wieku, w zwiÄ…zku z czym, nazwano je „czeskim Manchesteremâ€. Zwiedzanie Brna z przewodniczÄ… rozpoczÄ™liÅ›my od Starego Miasta z dwoma rynkami Zelny Trh i Nanesti Swobody. Rynek Zelny Trh zostaÅ‚ zaÅ‚ożony w XIII wieku i pierwotnie używany byÅ‚ jako targ owoców, warzyw i kwiatów, ale również drobiu oraz ceramiki. ZnajdowaÅ‚ siÄ™ tu także prÄ™gierz oraz klatka dla przestÄ™pców. W 2010 r. na głównym placu Brna ustawiono wielki zegar, z granitu afrykaÅ„skiego, symbolizujÄ…cy szwedzkie oblężenie miasta w roku 1645. WyglÄ…da on jak duży pocisk i codziennie o godzinie 11:00 w poÅ‚udnie zbierajÄ… siÄ™ pod nim ludzie chcÄ…cy zÅ‚apać szklanÄ… kulkÄ™, która z niego wypada. Zegr kosztowaÅ‚ 12 milionów koron. Niestety trudno zobaczyć godzinÄ™, którÄ… pokazuje. Podczas wojny trzydziestoletniej w latach 1618-1648, w czasie najazdu Szwedzi zawÄ™drowali aż pod Brno na Morawach. WedÅ‚ug legendy w czasie trwajÄ…cego od czterech miesiÄ™cy oblężenia Brna dowódcy szwedzkich wojsk zdecydowali, że jeÅ›li nie uda im siÄ™ zdobyć miasta do poÅ‚udnia 15 sierpnia 1645 r. wówczas odstÄ…piÄ… od dalszych ataków i odejdÄ…. Kiedy szpiedzy donieÅ›li o tej decyzji Szwedów do dowódctwa obrony miasta Brna, wtedy zdecydowany, aby podczas walki, dzwony katedry Å›w. Piotra i PawÅ‚a zadzwoniÅ‚y już o 11:00. Szwedzi uznali to za dzwonienie na poÅ‚udnie i przerwali oblężenie, a miasto zostaÅ‚o uratowane. Z tej okazji poÅ‚udnie w Brnie wybija już godzinÄ™ wczeÅ›niej niż w innych czeskich miastach. Podczas oblężenia miasta znaczÄ…co zniszczony zostaÅ‚ stary miejski ratusz z XIII w. CiekawostkÄ… jest zawieszony nad wejÅ›ciem do budynku Smok z Brna. KolejnÄ… ciekawastkÄ…, jakÄ… opowiedziaÅ‚a nam przewodniczka jest legenda o smoku, który żyÅ‚ w jamie niedaleko miasta i terroryzowaÅ‚ miejscowÄ… ludność. MajÄ…c dość smoczych przeÅ›ladowaÅ„ kilku mężczyzn wypeÅ‚niÅ‚o futrzanÄ… torbÄ™ wapnem i podrzuciÅ‚o jÄ… smokowi na pożarcie. Smok zżarÅ‚ wapno, popiÅ‚ wodÄ… i wyzionÄ…Å‚ ducha, a mieszkaÅ„cy okolicy mogli żyć dalej w spokoju. Na ten fakt nad wejÅ›ciem do ratusza zawieszono smoka, który wyglÄ…dem przypomina jednak krokodyla. Jednym z ważniejszych zabytków Brna jest barokowa Fontanna Parnas, pochodzÄ…ca z XVII wieku. Kolejnym zabytkiem godnym polecenia jest pomnik Å›w. Trójcy z XVIII wieku oraz paÅ‚ac Dietrichstensky, który jest najwiÄ™kszÄ… budowlÄ… barokowÄ… w Brnie. Obecnie mieÅ›ci siÄ™ w nim Muzeum Morawskie. Jednak najbardziej charakterystycznymi zabytkami Brna sÄ…: Katedra Å›w. Piotra i PawÅ‚a wybudowana, która w oryginale zbudowana zostaÅ‚a w stylu romaÅ„skim, a nastÄ™pnie przebudowana na styl neogotycki i zamkiem Spilberk. Obie budowle tworzÄ… charakterystycznÄ… sylwetkÄ™ Brna. Kolejnego dnia przejechaliÅ›my autokarem do miasta Zagrzeb w Chorwacji przez AustriÄ™ i SÅ‚oweniÄ™. W Chorwacji obowiÄ…zujÄ…cÄ… walutÄ… jest kuna. Chorwacja jest to PaÅ„stwo poÅ‚ożone nad Morzem Adriatyckim, które posiada ponad 5800 km liniÄ™ brzegowÄ…, a obok lÄ…du jest ponad 1000 wysp, należących do tego kraju. Chorwacja graniczy ze SÅ‚oweniÄ…, WÄ™grami, SerbiÄ… oraz BoÅ›niÄ… i HercegowinÄ…. Posiada bardzo dobry, Å‚agodny klimat, a regiony nadmorskie należą do najbardziej nasÅ‚onecznionych w Europie. Jak siÄ™ dowiedzieliÅ›my w parkach narodowych Paklenica, Krka i Jeziora Plitwickie, parku przyrody Velebit, w kanionie rzeki Zrmanji oraz w innych miejscach w Chorwacji, ponad 40 lat temu krÄ™cono filmy o indiaÅ„skim wodzu Winnetou, wedÅ‚ug powieÅ›ci niemieckiego pisarza Karola Maya. RolÄ™ Intschu-tschuna ojca Vinnettou zagraÅ‚ jugosÅ‚owiaÅ„ski aktor Milivoje Popović-Mavid. Po przejechaniu autokarem, przy przelotnych opadach deszczu, 500 km dotarliÅ›my do Zagrzebia, gdzie czekaÅ‚a na nas przewodniczka. Zagrzeb jest najwiÄ™kszym miastem, a zarazem stolicÄ… Chorwacji i zamieszkuje tutaj okoÅ‚o 800 tys. ludzi. Posiada wspaniaÅ‚e zabytkowe Stare Miasto, które ma ponad 900 lat. Miasto zostaÅ‚o zbudowane na styku dwóch kultur: wschodu i zachodu, na skrzyżowaniu szlaków wiodÄ…cych z Europy Åšrodkowej na BaÅ‚kany oraz nad Adriatyk. Zwiedzanie zabytkowej starówki Trg Bana rozpoczÄ™liÅ›my od placu z charakterystycznym pomnikiem Josipa JelaÄića, przedstawiajÄ…cym siedzÄ…cego na koniu bohatera, Na Placu Å›w. Marka znajduje siÄ™ koÅ›ciół Å›w. Marka, który jest jedna z najwiÄ™kszych Å›wiÄ…tyÅ„ miasta, a na dachu widać kolorowÄ… mozaika pochodzÄ…ca z 1880 roku. Znakiem rozpoznawczym miasta jest katedra Å›w. Stjepana. Wybudowana w XII w. Charakterystycznym elementem panoramy miasta sÄ… jej dwie wieże, widoczne z różnych kierunków. Gornij Grad to Å›redniowieczne miasto, do którego wchodzi siÄ™ przez kamiennÄ… bramÄ™ z czasów Å›redniowiecza. Jest to jeden z najlepiej zachowanych zabytków starego Zagrzebia. Jak Polacy swojÄ… MatkÄ™ BoskÄ… OstrobramskÄ… tak starej kamiennej bramie znajduje siÄ™ niewielkie sanktuarium, gdzie wierzÄ…cy katolicy modlÄ… siÄ™, skÅ‚adajÄ… podziÄ™kowania, kwiaty i proszÄ… o wstawiennictwo MatkÄ™ BoskÄ… FatimskÄ…. Jest tam dużo tabliczek z podziÄ™kowaniami za uleczenie, ocalenie m. in. byÅ‚ego prezydenta Chorwacji Franjo Tudjmana. Od przewodniczki dowiedzieliÅ›my siÄ™, że jednym z najznamienitszych Chorwatów jest dobrze znany wszystkim czÅ‚onkom SEP Nikola Tesla.
Tablica upamiętniająca, jego pobyt w 1399 roku, została wmurowana w ścianę budynku zagrzebskiego ratusza. Jak wiemy i możemy wyczytać na stronie WIKIPEDIA, Nikola Tesla urodził się 10 lipca 1856 w Smiljanie na chorwackiej ziemi, jako poddany austriackiej monarchii. Jego narodowość cały czas stanowi przedmiot sporu pomiędzy Serbią i Chorwacją. W roku 1884 przeniósł się on do Nowego Jorku, gdzie zmarł w 1943. Nicola Tesla był inżynierem i wynalazcą serbskiego pochodzenia. W 1916 został wyróżniony Medalem Edisona za wybitne osiągnięcia we wczesnych pracach nad prądem wielofazowym i wielkiej częstotliwości. Konstruktor urządzeń elektrycznych tj. silnik elektryczny, prądnica prądu przemiennego, autotransformator, dynamo rowerowe, radio, elektrownia wodna, bateria słoneczna, turbina talerzowa i transformator Tesli (rezonansowa cewka wysokonapięciowa). Nikola Tesla był m.in. twórcą pierwszych urządzeń zdalnie sterowanych drogą radiową. Początkowo za twórcę radia uważano Marconiego, jednak w 1943 r. Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych przyznał prawa patentowe Tesli. Ponieważ rozprawa rozstrzygnęła się po śmierci wynalazcy, przez to powszechnie za twórcę radia uznaje się Marconiego, mimo iż przyznał się on do wykorzystania wcześniejszych prac Tesli w zbudowaniu radia.
Trzeciego dnia przy pochmurnej pogodzie wyjechaliśmy w kierunku Plitvic do Parku Narodowego Jezior Plitwickich, który został założony w 1949 roku. Park położony w środkowej części Chorwacji około 140 kilometrów od Zagrzebia niedaleko wschodniej granicy z Bośnią i Hercegowiną. Jego największą atrakcją jest 16 jezior krasowych połączonych ze sobą licznymi wodospadami. Jeziora leżą w południowej części gór Mała Kapela, wchodzących w skład Gór Dynarskich. Niestety ulewne opady deszczu uniemożliwiły zwiedzanie tego wspaniałego miejsca. Po krótkim postoju na parkingu nr 2 w Parku Narodowym Jezior Plitwickich, kierownik wycieczki kol. Benedykt Rogala podjął decyzję, że jedziemy dalej do miasta Zadar. W Zadarze zwiedzaliśmy miasto wraz z przewodniczką. Zadar jest to miasto w Dalmacji, nad Morzem Adriatyckim. Miasto i port zbudowane w stylu rzymskim i weneckim. Jest najbardziej zaludnionym ośrodkiem w Północnej Dalmacji. Starówkę w stylu rzymskim otaczają mury. Za czasów panowania Cezara i Augusta umocniono je, otaczając murami obronnymi z basztami i trzema bramami, wytyczono forum, wzniesiono świątynie i bazyliki, amfiteatr, a także akwedukt. Zwiedzanie rozpoczeliśmy spacerem po zabytkowej Starówce. Zobaczyliśmy: miejską bramę zwana Porta Terra Ferma (główna brama) z roku 1543, rzymskie forum i ruiny budowli rzymskich - pierwotnie rynek oraz publiczny plac w miastach świata rzymskiego, kościół przedromański św. Donata - świątynia katolicka w kształcie rotundy, z IX w. Ciekawostką techniczną były wbudowane w nadbrzeże, w 2005 r., jedyne na świecie organy, wydające dźwięk pod wpływem ruchu fal. Znajdują się one przy przystani promowej, gdzie szerokie schody prowadzą do morza. Śmiało można powiedzieć, że w Zadarze morze gra muzykę, a tym ciekawszą, im bardziej jest ono wzburzone. Po przejechaniu 293 km dotarliśmy do miejsca noclegu w nadmorskiej miejscowości Biograd nad Moru.
Czwartego dnia wycieczki wyjazd do Neum w BoÅ›ni i Hercegowinie ze zwiedzaniem nadmorskich miast Split i Trogir. ÅÄ…cznie do przejechania 373 m. Trogir, ok. 13 tys. mieszkaÅ„ców, to malownicze Å›redniowieczne miasto portowe nad morzem, na wybrzeżu Adriatyku, w Å›rodkowej Dalmacji, zaÅ‚ożone w III w. p.n.e. Jest to jedno z najbardziej znanych miast w Chorwacji, nazywane potocznie „Małą WenecjÄ…â€. Zniszczone w 1123 r. przez Saracenów miasto zostaÅ‚o odbudowane 70 lat później przez Wenecjan. Jest prawdziwym muzeum dziedzictwa Å›redniowiecznego, a historia jego siÄ™ga dawnych czasów antycznych. W roku 1997 roku miasto zostaÅ‚o wpisane na ListÄ™ Åšwiatowego Dziedzictwa UNESCO. DziÄ™ki unoszonemu mostowi Trogir połączony jest z wyspÄ… ÄŒiovo. W mieÅ›cie zobaczyliÅ›my katedrÄ™ Å›w. WawrzyÅ„ca wybudowanÄ… w stylu romaÅ„sko-gotyckim oraz renesansowy PaÅ‚ac ÄŒipiko, który niegdyÅ› należaÅ‚ do bogatego rodu kupieckiego, ratusz z przeÅ‚omu XIV i XV wieku oraz koÅ›ciół Å›w. Barbary, który jest najstarszym budynkiem w Trogirze. Warto zwrócić uwagÄ™ na Brama LÄ…dowÄ…, przebudowana w XVI wieku w jasnym kamieniu. Na gzymsie nad Å‚ukiem umieszczony jest lew Å›w. Marka, a ponad nim figura bÅ‚. Jana z Trogiru, który jest patronem miasta. Warto dodać, że w poÅ‚owie II wieku p.n.e. Trogir zostaÅ‚ zdobyty przez Rzymian, pozostajÄ…c w ich wÅ‚adaniu przez nastÄ™pne kilkaset lat i byÅ‚ ważnym oÅ›rodkiem portowym w regionie. Jednym z najbardziej znanych epizodów w historii Trogiru jest stracenie tutaj biskupa Splitu – Dujama (późniejszego Å›wiÄ™tego i patrona Splitu, pochowanego w pobliskiej Salonie) przez cesarza Dioklecjana. Od V wieku Trogir staÅ‚ siÄ™ wolnym miastem, a w nastÄ™pnym stuleciu pożar prawie caÅ‚kowicie zniszczyÅ‚ miasto. Trogir czÄ™sto w swojej historii zmieniaÅ‚ swoich wÅ‚aÅ›cicieli (WÄ™gry, Wenecjanie, Francuzi, Austro-WÄ™gry, po I wojnie Å›wiatowej WÅ‚ochy, aż wreszcie JugosÅ‚awia i niepodlegÅ‚a Chorwacja od roku 1991). ZÅ‚ote czasy miasta to XII i XIII wiek, kiedy to nastÄ…piÅ‚a intensywna rozbudowa miasta. Po zwiedzaniu czas wolny i przejazd wzdÅ‚uż piÄ™knego wybrzeża od Splitu do Trogiru wzdÅ‚uż sÅ‚ynnej Riwiery Makarskiej. Split to miasto, które liczy aż 1700 lat. Miasto jest stolicÄ… Dalmacji i liczy ponad 200 tys. mieszkaÅ„ców. Znajduj siÄ™ tutaj PaÅ‚ac Dioklecjana, który byÅ‚ rezydencjÄ… zbudowanÄ… dla cesarza Dioklecjana na przeÅ‚omie III i IV wieku. Budowla zostaÅ‚a zaplanowana na wzór castrum Romanum z najwspanialszych marmurów sprowadzanych z WÅ‚och i Grecji. ZÅ‚ota Brama to północna brama paÅ‚acowa. Na wprost ZÅ‚otej Bramy stoi pomnik biskupa Grzegorza z Ninu, który byÅ‚ biskupem Ninu w latach 900–929. Katedra Å›w. Dujama wzniesiona na cześć Å›wiÄ™tego Dujama jednego z pierwszych mÄ™czenników chrzeÅ›cijaÅ„skich oraz patrona miasta.
PiÄ…tego dnia wycieczki zaplanowane zostaÅ‚o zwiedzanie Dubrownika oraz Medjugorie i przejazd do Sarajewa. Trasa o łącznej dÅ‚ugoÅ›ci 350 km. Po przejechaniu piÄ™knÄ… nadmorskÄ… trasÄ… dotarliÅ›my do Dubrownika. Dubrownik jest miastem zaÅ‚ożonym w VII wieku, w latach 1204-1806 i byÅ‚o wolnÄ… republikÄ… kupieckÄ…. Mury otaczajÄ… miasto zwartym pierÅ›cieniem, ciÄ…gnÄ…c siÄ™ na dÅ‚ugoÅ›ci prawie 2 km, miejscami osiÄ…gajÄ… wysokość 25 m, należą do najlepiej zachowanych i najbardziej malowniczych na Å›wiecie. Wrażenie robi 16 wież i bastionów oraz twierdza. Dubrownik jest nazywany Perłą Adriatyku z uroczÄ… z niepowtarzalnÄ… starówkÄ… otoczonÄ… gigantycznymi murami obronnymi i bastionami. Starówka niemal w caÅ‚oÅ›ci powstaÅ‚a z kamienia – domy i ulice, klasztory, paÅ‚ace, czy same mury, po których można obejść miasto. Do Dubrownika można dostać siÄ™ przez jednÄ… z kilku bram. JednÄ… z nich jest brama Å›w. WawrzyÅ„ca (patrona miasta) lub okazałą brama Pile. Wielkie wrażenie robi imponujÄ…ca Wielka Fontanna (studnia) Onufrego – krany, z których wypÅ‚ywa woda, to usta kamiennych masek i kto napije siÄ™ wody każdego z nich, a potem wypowie życzenie, powinien mieć pewność, że ono siÄ™ speÅ‚ni. Miasto jest wpisane na listÄ™ UNESCO. Znajduje siÄ™ tutaj barokowy koÅ›ciół przy klasztorze Franciszkanów z czynnÄ… aptekÄ… istniejÄ…cÄ… od 1317 r. ZobaczyliÅ›my XV-wiecznÄ… studniÄ™ na dziedziÅ„cu i muzeum klasztorne, gdzie znajdujÄ… siÄ™ XIV- i XV-wieczne sprzÄ™ty apteczne. OzdobÄ… katedry (niedaleko PaÅ‚acu Rektora) jest wspaniaÅ‚y tryptyk Tycjana – WniebowziÄ™cie NMP. Dubrownicka katedra pw. WniebowstÄ…pienia NMP stoi w miejscu koÅ›cioÅ‚a zniszczonego podczas trzÄ™sienia ziemi. Budowla nakryta jest charakterystycznÄ… kopułą. Jest barokowy koÅ›ciół zbudowany w 1713 roku. Monumentalnymi schodami wzorowanymi na Schodach HiszpaÅ„skich, zbudowanymi w 1738 roku można wejść na plac Poljana R. BoÅ¡koviÄa. Przed wjazdem do Medjuorie musieliÅ›my trzykrotnie przekroczyć granicÄ™ pomiÄ™dzy BoÅ›niÄ… i HercegowinÄ… a ChorwacjÄ…. W drodze do Medjugorie spotkaÅ‚a Nas niespodzianka, ponieważ pomimo braku kolejki na granicy, odprawa Naszej grupy przez Chorwackie sÅ‚użby graniczne zajęła im ponad 1 godz. Jednak wszystko skoÅ„czyÅ‚o siÄ™ dobrze i szczęśliwie dojechaliÅ›my do Medjugorie, które jest miastem objawieÅ„. Tutaj, wedÅ‚ug nie potwierdzonych przez koÅ›ciół, ukazaÅ‚a siÄ™ Matka Boska. Warto dodać, że wieÅ› GietrzwaÅ‚d poÅ‚ożona 20 km od miasta Olsztyna (siedziba OddziaÅ‚u OlsztyÅ„skiego SEP) w woj. warmiÅ„sko-mazurskim jest jedym z 21 miejsc na Å›wiecie oficjalnie uznanym przez KoÅ›ciół. Do uznanych miejsc objawieÅ„ należą: Guadalupe, La Salette, Lourdes, ProstyÅ„, Banneux, Fatima, Cudowny Medalik, Zeitoun, Beauraing, GrÄ…blin k. Lichenia, Akita, GietrzwaÅ‚d, Kibeho, Knock, Paray-le-Monial, Pontmain, Tre Fontane, Heede, Soufanieh, Warszawa-Siekierki, Amsterdam. Po ok. 1 godz. zwiedzania w Medjugorie wyjechaliÅ›my do Sarejewa. W BoÅ›ni i Hercegowinie obowiÄ…zujÄ…cÄ… walutÄ… jest marka konwertybilna. Do przepiÄ™knie oÅ›wietlonego Sarajewa dojechaliÅ›my ok. godz. 20. Wieczorem, odbyÅ‚a siÄ™ kolacja koleżeÅ„ska połączona z wystÄ™pem muzycznym serbskiego zespoÅ‚u oraz pokazem tanecznym.
Szósty dzieÅ„ wycieczki to zwiedzanie Sarajewa oraz przejazd do Belgradu w Serbii. W Chorwacji obowiÄ…zujÄ…cÄ… walutÄ… jest kuna. Odcinek do przejechania wyniósÅ‚ łącznie 293 km. Sarajewo to obecna stolica BoÅ›ni i Hercegowiny i jest to miasto zaÅ‚ożone w 1462 r. przez Turków OsmaÅ„skich. PoÅ‚ożone jest na wysokoÅ›ci 500 m n.p.m., w kotlinie Alp Dynarskich. Stolica BoÅ›ni i Hercegowiny, okoÅ‚o 300 tys. osób. OdbywaÅ‚y siÄ™ tutaj Zimowe Igrzyska Olimpijskie w 1984 r. Z okien autokaru widzieliÅ›my budynki mieszkalne z widocznymi miejsca po ostrzeliwaniu budynków podczas oblężenia tego miasta w czasie wojny domowej w latach 1992–1995. Po wyjÅ›ciu z autokaru z przewodnikiem zobaczyliÅ›my przepiÄ™kny budynek, zaprojektowany przez Aleksandra Wittek - austriackiego architekta, a nastÄ™pnie przebudowany w stylu neomauretaÅ„skim. Uroczyste otwarcie budynku odbyÅ‚o siÄ™ w 1895 r.. Po II wojnie Å›wiatowej mieÅ›ciÅ‚a siÄ™ tutaj Biblioteka Narodowa, która zostaÅ‚a zbombardowana w 1992. SpÅ‚onęło wtedy 90% ksiÄ…g i manuskryptów. Obecnie budynek jest siedzibÄ… wÅ‚adz. Ratusz stanowi jeden z symboli architektonicznych Sarajewa. Kolejnym miejscem byÅ‚ Most ÅaciÅ„ski na rzece Miljacka. Północny kraniec mostu byÅ‚ miejscem zamachu na austriackiego nastÄ™pcÄ™ tronu arcyksiÄ™cia Franciszka Ferdynanda Habsburga i jego małżonkÄ™ ZofiÄ™, w dniu 28 czerwca 1914 roku; uznawanego za bezpoÅ›redniÄ… przyczynÄ™ wybuchu pierwszej wojny Å›wiatowej. Po I wojnie Å›wiatowej most nazwano imieniem urodzonego w BoÅ›ni GawriÅ‚o Principa – zamachowca, który zastrzeliÅ‚ arcyksiÄ™cia Ferdynanda a po zakoÅ„czeniu wojny w BoÅ›ni i Hercegowinie most odzyskaÅ‚ historycznÄ… nazwÄ™ Most Å‚aciÅ„ski. Nazwa mostu pochodzi od nazwy dzielnicy Dzielnica ÅaciÅ„ska, którÄ… w okresie panowania osmaÅ„skiego zamieszkiwali chrzeÅ›cijaÅ„scy Chorwaci. NastÄ™pnie udaliÅ›my siÄ™, aby zobaczyć Meczet Bega zbudowany w 1530 r. Zaliczany do najlepszych architektonicznie obiektów muzuÅ‚maÅ„skiej architektury sakralnej na BaÅ‚kanach oparty na rozwiÄ…zaniach ze StambuÅ‚u. Zbudowany w latach 1530-1537 z inicjatywy boÅ›niackiego wÅ‚adcy – Gazi Husrev-bega przez architekta Adžima Esira AlijÄ™ (głównego architekta imperium osmaÅ„skiego). KopuÅ‚a meczetu ma 26 m wysokoÅ›ci, a minaret 45 m. Jest to jedyne w Sarajewie miejsce, z którego codziennie na żywo, muezin nawoÅ‚uje wiernych na modlitwÄ™. WspółczeÅ›nie w wiÄ™kszoÅ›ci minaretów montowane sÄ… gÅ‚oÅ›niki. Obecnie najwyższy minaret na Å›wiecie ma 210 metrów wysokoÅ›ci i wznosi siÄ™ przy Meczecie Hassana II w Casablance. W Polsce znajduje siÄ™ pięć czynnych meczetów a najwyższy minaret posiada meczet w GdaÅ„sku. Ornamenty wewnÄ™trzne meczetu pochodzÄ… z 1886 i zostaÅ‚y namalowane po pożarze obiektu. Wyposażenie stanowiÄ… cenne dywany i kilimy. Przed Å›wiÄ…tyniÄ… znajduje siÄ™ Å¡edrvan – studnia z okazałą drewnianÄ… kopułą. Obok stojÄ… dwa turbety – wieżowe grobowce islamskie. Jeden z nich to mauzoleum Husrev-bega. CaÅ‚ość otoczona jest ozdobnym ogrodzeniem. NastÄ™pnie przeszliÅ›my obok Targu, gdzie 05-02-1994 roku w poÅ‚udniu gdy plac byÅ‚ zatÅ‚oczony, spadÅ‚ pojedynczy pocisk moździerzowy zabijajÄ…c 68 osób a ponad 100 raniÄ…c. Z daleka widoczna jest tablica z nazwiskami zabitych osób. Jak usÅ‚yszeliÅ›my obie strony konfliktu oskarżyÅ‚y siÄ™ wzajemnie o odpowiedzialność za ostrzaÅ‚. I choć w mediach to Serbowie przedstawiani byli, jako sprawcy zdarzenia, pojawiÅ‚y siÄ™ gÅ‚osy, iż byÅ‚a to boÅ›niacka prowokacja, obliczona na wywoÅ‚anie miÄ™dzynarodowej interwencji. Rzymskokatolicka Katedra Serca Jezusowego w Sarajewie zostaÅ‚a wybudowana w latach 1884-1889 wedÅ‚ug projektu architekta Josipa VancaÅ¡a. ÅšwiÄ…tynia byÅ‚a pierwszÄ… rzymskokatolickÄ… katedrÄ… Sarajewa od czasu zburzenia katolickiego koÅ›cioÅ‚a pod koniec XVII wieku. Katedra wybudowana w stylu neogotycki z dwoma wysokimi dzwonnicami po obu stronach wejÅ›cia, nad którym znajduje siÄ™ ogromna rozeta. Od 30 kwietnia 2014 roku przed koÅ›cioÅ‚em stoi pomnik Jana PawÅ‚a II. Po przejÅ›ciu uroczymi uliczkami Sarajewa doszliÅ›my do Placu Bascarsija Sebilj. W czasie wolnym mieliÅ›my okazjÄ™ zrobić zakupy na bazarze, który jest jednÄ… z wiÄ™kszych atrakcji turystycznych Sarajewa. NastÄ™pnie z Placu Bascarsija Sebilj, gdzie znajduje siÄ™ piÄ™kna fontanna wyruszyliÅ›my w kierunku autokaru. Podczas przekroczenia granicy Chorwacko - Serbskiej w m. Zvorink mieliÅ›my kolejnÄ… przygodÄ™. OkazaÅ‚o siÄ™, że podczas sprawdzania dokumentu tożsamoÅ›ci jeden z uczestników wycieczki nie mógÅ‚ jego znaleźć, jednak wszystko siÄ™ szczęśliwie skoÅ„czyÅ‚o i po ok. 1,5 godz. oczekiwaniu pojechaliÅ›my dalej do Belgradu.
Siódmy dzień wycieczki to zwiedzanie Belgradu i przejazd do miejscowości Nowy Sad w Serbii. Trasa do przejechania to tylko 116 km. W Serbii obowiązującą walutą jest dinar. Belgrad leży w północnej Serbii, przy ujściu Sawy do Dunaju i należy do najstarszych miast Europy. Jego długa i burzliwa historia sięga wstecz ponad 7000 lat. Ziemie między Sawą i Dunajem były zamieszkiwane jeszcze w paleolicie. Od 1878 jest stolicą Serbii. Po przejechaniu na parking wraz z przewodnikiem przeszliśmy pod pomnik Nicola Tesli gdzie usłyszeliśmy, że był on Serbem. Tutaj nastąpiło wyjaśnienie przewodnika, że Nicola Tesla urodził się w Chorwacji jednak pochodził z rodziny serbskiej zamieszkującej te ziemie, jako mniejszość. Następnie zwiedziliśmy Cerkiew św. Sawy, która jest jedną z największych prawosławnych świątyń na świecie. Została wzniesiona w miejscu podobnej budowli, którą w XVI wieku spalili Turcy. Cerkiew jest utrzymana w stylu bizantyjsko-serbskim, jej centralna kopuła ma wysokość 70 metrów, a wieńczy ją dwunastometrowy krzyż. Następnie z okien autokaru zobaczyliśmy Novi Boegrad reprezentacyjną dzielnicę Dedinje, Plac Slavija i tak dojechaliśmy do Placu Akademickieo skąd rozpoczęliśmy zwiedzanie pieszo. Ciekawym miejscem jest twierdza i park Kalemegdan, z czasów Imperium osmańskiego leżącą u ujścia Sawy do Dunaju. Na Kalemegdan składają się m.in. górna i dolna twierdza, wieża zegarowa. Na wzgórzu stoi też jeden z symboli Belgradu – ogromny Pomnik Posłańca Zwycięstwa dłuta Ivana Meštrovica. Upamiętnia on żołnierzy poległych podczas I wojny światowej. Jest często wyświetlany jak znak rozpoznawczy telewizji Belgrad. Kalemegdan to również filie muzeów wojskowego i przyrodniczego oraz wymarzone miejsce spacerów i spotkań dla tych, którzy choć na chwilę chcą odpocząć od gwaru wielkiego miasta.
Ósmy dzień wycieczki to przejazd do miasta Eger na Węgrzech oraz miejsca noclegu w mieście Miszkolc. Tym razem trzeba było przejechać 499 km. Na Węgrzech obowiązującą walutą jest forint. Eger to historyczne i zabytkowe miasto na Węgrzech, położone nad potokiem Eger, między Górami Bukowymi i górami Mátra. Stolica komitatu Heves. Znane przede wszystkim z wina Egri Bikavér oraz z obrony zamku przed Turkami. Znajduje się tutaj również uzdrowisko i źródła wód termalnych. Z przewodnikiem zwiedziliśmy Bazylikę - długa na 93 i szeroka na 53 m zachwyca swym ogromem, jej wieże wznoszą się na wysokość 54m., zaś kopuła - na wysokość 40m. Liceum znajduje się naprzeciwko Bazyliki i stanowi jeden z najwspanialszych przykładów późnej sztuki barokowej na Węgrzech. Pałac Arcybiskupi to barokowy gmach wybudowany na początku XVIII wieku. Plac Dobó, który upamiętnia bohaterskiego kapitana Dobó, który dowodził obroną zamku w 1552 r. w czasie najazdu tureckiego. Zamek Kamienny Egri Vár to twierdza, wybudowana w XIII wieku z rozkazu króla Béli IV, przerażonego możliwością powtórzenia się scenariusza z 1241 r. Minaret jest charakterystycznym symbolem miasta, który okupanci tureccy wybudowali na przełomie XVI i XVII.
Ostatni dzień to przejazd z Miszkolc do Olsztyna z planowanym zwiedzaniem Jaskini Raj koło Kielc, w której łączna długość korytarzy wynosi 240 metrów a wewnątrz jaskini panuje stała temperatura, która wynosi ok. 9 °C. Trasa do przejechania wynosiła 946 km. Jednak ze względu na utrudnienia komunikacyjne nie udało się zrealizować tego punktu programu. Po północy grupa SEP dojechała szczęśliwie do Olsztyna i wszyscy wrócili do domu.
Zapraszamy do fotogalerii /zdjęcia z wycieczki/
|